Wanneer je het verpleeghuis binnenloopt, vind je onder het bord Informatie een computerscherm. Een vriendelijke mevrouw knikt je toe vanaf het scherm. Het is de moderne vervanging van de vroegere receptioniste. Onder het scherm zit een grote knop, daarop kun je drukken en vervolgens vragen stellen. Althans, dat is de bedoeling.
Digitale vraagbaak
Een echtpaar loopt het verpleeghuis binnen, terwijl ik met mijn vader koffiedrink aan een tafeltje op een paar passen afstand. Het echtpaar kijkt om zich heen, een zoekende blik. Dan zien ze het scherm, ze lopen erop af en drukken de knop in. Er klinkt een zoemtoon van een telefoon die overgaat. De mevrouw op het scherm kijkt hen geduldig aan, nog steeds vriendelijk lachend. “Een moment geduld alstublieft”, klinkt het nu door de hal, “ik kan u op dit moment even niet te woord staan”. Deze boodschap wordt een paar keer herhaald en wordt na enige tijd afgesloten met de boodschap: “Probeert u het later nog een keer”. Daarna wordt de lijn verbroken.
De menselijke maat!
Beduusd kijkt het echtpaar naar het scherm, waarop nog steeds de vriendelijke mevrouw hen toelacht. Daar sta je dan met jouw goede gedrag. Je hebt netjes op de knop gedrukt en in de wacht gestaan en je bent niets opgeschoten. Het is alsof je op zaterdagochtend in de rij staat bij de supermarkt en vlak voordat je aan de beurt bent, zet de kassière een bordje neer: Deze kassa gaat sluiten! Het echtpaar kijkt vragend rond en ik loop nu naar hen toe: “Kan ik u misschien helpen? U zoekt iemand?” Het echtpaar vertelt dat ze op zoek zijn naar hun buurvrouw, die met de ziekenauto hiernaartoe is gebracht. Ik loop een stukje met hen mee en wijs hen de weg naar de gang en de juiste lift, die naar de afdeling gaat waar hun buurvrouw is opgenomen. Probleem opgelost.
Het dagelijkse praatje
In onze huidige maatschappij verdwijnt het idee van het dagelijkse praatje. We zoeken zelf de weg wel met behulp van onze telefoon. Het idee dat je mensen aanspreekt, verdwijnt naar de achtergrond, omdat onze mobiele telefoon ons de weg kan wijzen. Of zoals hier in het verpleeghuis: de digitale mevrouw die 24 uur per dag bereikbaar is. Zij past in onze moderne tijd.
Wat jammer eigenlijk. Ik realiseer mij nu dat we met deze digitale oplossing ook iets missen. Het dagelijkse praatje, het verhaal waarmee mensen hier binnenkomen. Zoals deze mensen, die hun buurvrouw komen opzoeken.
Langzame tijd
In dit verpleeghuis ontmoet ik wekelijks allerlei mensen in de gang . Wanneer ik mijn tempo aanpas aan degene, die ik tegenkom en de woorden “goedemorgen” gebruik, is een praatje snel gemaakt. Het verrast mij elke keer weer, waar mensen uit zichzelf over beginnen te vertellen. Over hun hobby’s, over hun huwelijk, over de dagelijkse routine. Keer op keer bedanken mensen voor het praatje dat ik in 1 hooguit 2 minuten maak, tijdens het samen oplopen .
Het goedemorgen praatje
Veel mensen zijn gaan werken in de zorg om iets voor andere mensen te betekenen. Laten we daarom de menselijke maat in de gaten houden. Maak tijd door te lopen in plaats van te rennen. Maak elke werkdag minstens een praatje met de bewoner voor wie je werkt. Begin met een goedemorgen of goedemiddag. Schrik niet, voor je het weet, heb je een gesprek te pakken.
En dat beeldscherm? Ik zou het weghalen en een bord ophangen met de tekst: “Hebt u vragen? Stel deze gerust aan onze medewerkers of bewoners. Wij helpen u graag verder.” Deze manier van werken past helemaal in onze moderne tijd met bijbehorende visie over persoonsgericht werken.