De musjes kwetteren en trippelen heen en weer in de dakgoot. De knoppen van mijn appelboom schijnen lichtrood en staan op springen. Het is een prachtige lentedag en daar geniet ik van na deze winter die geen echte winter was. Over het weer praten wij graag, het is altijd een dankbaar onderwerp en een mooi voorbeeld van iets waar wij geen invloed op hebben. Ken jij de uitdrukking ‘kun jij er mee zijn’? Daar moet ik aan denken omdat wij zo graag denken dat ons leven maakbaar is, dat wij de dingen in de hand hebben, terwijl dat niet zo is.
Leren leven met dukkha, een levenskunst
Er zijn voldoende gebeurtenissen waarvan wij kunnen leren dat het leven niet maakbaar is en dat wij moeten omgaan met datgene wat zich aandient. Niet alleen bij mij, maar bij iedereen. Jij bent bijvoorbeeld niet tevreden omdat je liever een groter huis wilt hebben of juist een kleiner, of meer geld op de bank of geen hoofdpijn of … vul maar in. Het gaat om onze wensen, die onvervuld zijn en die wij nastreven. Het gaat ook over tegenslagen die wij onderweg tegenkomen. Het is een kunst om daarmee om te leren gaan, het is iets dat wij kunnen leren. Het is volgens mij zoals het begrip ‘dukkha’, een woord dat uit het Boeddhisme komt. Dukkha is vaak vertaald met lijden, alsof ons leven lijden is, maar een betere vertaling is het woord onbevredigend of frustrerend.
Het leven is vergankelijk
Dukkha is overal. Wij hebben de illusie dat dingen blijvend zijn, maar alles is vergankelijk. Ons leven bestaat uit processen die elkaar beïnvloeden en die van elkaar afhankelijk zijn. Daar gaat het oorspronkelijke Boeddhisme over althans zoals ik het begrepen heb tijdens de cursus Aziatische filosofie. Deze inzichten probeer ik te vertalen naar mijn alledaagse Westerse leven en ik zou dit inzicht vertalen naar een stukje nederigheid. Het inzicht dat wij niet alles in de hand hebben en dat wij het leven maar ten dele kunnen beheersen, betekent dat wij daarmee moeten leren omgaan. Dukkha vraagt acceptatie en leren omgaan met tegenslag.
Schrijven in heldere taal
Wanneer ik schrijf, probeer ik verder te kijken dan datgene wat zich aandient aan de oppervlakte en stel ik vragen naar het waarom. Ik probeer met een open geest mensen en gebeurtenissen te benaderen en te snappen hoe mensen iets ervaren. Soms gebeuren er zaken, die wij niet kunnen veranderen. Dan is de vraag ‘Kan ik ermee zijn?’ een vraag om erachter te komen of wij een bepaalde situatie accepteren en daar naar handelen. Het is de achtergrond voor het schrijven van een tekst.